Rahmi M. Koç Müzesi - Taksiyarhis Kilisesi (Alibey Adası) - Ayvalık (30.01.2020 tarihli güncelleme)

Taksiyarhis Kilise Binası Tarihçesi: Kilise, Alibey (Cunda) Adası Rum Ortodoks (Moschonese) cemaati tarafından, 1873 yılında, eski temelleri üzerine Anakent (Metropol) Kilisesi olarak inşa edilmiştir. Kilise, "Taksiyarhis'e, yani Koruyucu Baş Melekler Cebrail ve Mikhail'e atfedilmiştir. Halen Ada'nın en önemli anıt yapısını teşkil etmektedir. 1927-1928 yıllarında, kilise binası, minaresiz bir camiye çevrilmiştir. Bu sırada ikonostas sökülmüş ve tasvirlerin üstü boyanmıştır. 1944 depreminde hasar gören bina terk edilmiştir. 1976 yılında Ayvalık ve çevresindeki 17.900 hektarlık alan, doğal ve tarihi sit alanı ilan edilmiştir. 28.10.1980-1795 sayılı karar ile Taksiyarhis Kilisesi, Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından tescil edilmiştir. Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescillenen Taksiyarhis Kilisesi'nin koruma grubu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu'nun 05.11.1999-660 tarih-sayılı ilke kararına uygun olarak 1. grup olarak belirlenmiştir. 02.05.2011 tarihli Vakıflar Meclisi kararı ile Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı'na tahsis edilen kilise binasının restorasyonu, Ark İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin uzman mimar ve restoratörleri tarafından yapılmıştır. Restorasyon projesi, Dr. Bülent Bulgurlu'nun genel koordinatörlüğünde, Ark İnşaat ve Düzey Bakım Atölyeleri tarafından yürütülmüştür. Taksiyarhis kilise binası, yıllar içinde önemli depremlere ve diğer doğa olaylarına maruz kalmış, tonoz ve kubbelerinde derin çatlaklar oluşmuş, taşıyıcı taş, tuğla ve diğer tüm bağlayıcı malzemeleri yıpranmıştır. 2003 yılında oluşan fırtına nedeniyle hasar görmüş ve tehlikeli hale geldiği için ziyarete kapatılmıştır. Sonraki yıllarda ise çevre ve iklim şartlarının yanı sıra hazine aramak amacıyla yapılan kaçak kazılardan dolayı büyük oranda tahrip olmuştur. Çatı bölümünde bulunan çan kulelerinden biri tamamen yıkılmış, diğerinde derin çatlaklar oluşmuş, tuğladan oluşan bu kısımlar yağmur ve güneş altında tamamen yok olma riski ile karşı karşıya kalmışlardır. Yirmi iki ay süren başarılı restorasyon süreci sonrasında, bina ilk günkü görkemine kavuşmuştur. Tarihi yapı, 31 Mayıs 2014 tarihinde "Ayvalık Rahmi M. Koç Müzesi" olarak ziyarete açılmıştır.

İstanbul ve Ankara'da bulunan Rahmi M. Koç Müzelerinin bir benzeri gibi oluşturulan müzede, faytonlar, klasik arabalar, motorsikletler, minyatürler vb. birçok sergilenen obje yer almaktadır. Müzenin içerisinde ayrıca bir cafe ve satış mağazası bulunmaktadır. Pazartesi günleri kapalı olan müzeyi; 1 Ekim - 31 Mart tarihleri arasında 10:00 - 17:00, 1 Nisan - 30 Eylül tarihleri arasında 10:00 - 19:00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. Dini Bayramların arife ve birinci günü ile her yıl 31 Aralık ve 1 Ocak günleri müze kapalıdır. Daha önce giriş ücretini yetişkin için 5 TL, öğrenci için ise 2 TL olarak yazmıştım. Ancak 30.01.2020 tarihinde güncelleme yapmak için baktığımda herhangi bir ücret bilgisi göremedim.

Fotoğrafları cep telefonuma çekmiştim ama ne yazık ki güzel çıkmamışlar. Müzeye, tekne gezisi sırasında çok kısa süreliğine uğrayabildik. Onun için fotoğraflar biraz kötü oldu.

Burası, Ayvalık tarafına geldiğinizde gezilebilecek bir kaç müzeden birisidir. Ayvalık'ta; Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı'nı, Taksiyarhis Anıt Müzesi'ni ve Şeytan Sofrası'nı içeren bir gezi planlayabilirsiniz. Böylece denize girip dinlenmenin yanında, kültür gezisi de yapmış ve çevreyi de tanımış olursunuz. Cunda ve Ayvalık'ın sokaklarında gezip, eski Rum evlerinin fotoğraflarını çekebilirsiniz.

Müze ile ilgili daha detaylı bilgileri; Kültür ve Turizm Bakanlığı'na ait Ayvalık Turizm Danışmanlık Bürosuna ait internet sitesi ve müzeye ait internet sitesinden bulabilirsiniz.